Astigmatizma Nedir?

Astigmatizma, gözün kornea veya lens adı verilen ön yüzeyinin normalden farklı bir eğime sahip olması nedeniyle meydana gelen bir görme bozukluğudur. Normalde kornea ya da lens küresel bir yüzeye sahiptir ve ışık ışınlarını retinada tek bir odak noktasında toplar. Ancak astigmatizmada bu yüzey oval bir yapıya sahiptir ve ışık ışınları retinada tek bir noktada değil, birden fazla noktada odaklanır. Bu durum, bulanık veya çarpık görmeye neden olur.

Astigmatizmanın Nedenleri

Astigmatizma doğuştan gelen bir göz yapısı bozukluğu olabileceği gibi, zamanla gelişen faktörlere bağlı olarak da ortaya çıkabilir:

  1. Doğuştan Gelen Kornea Şekil Bozukluğu: Kornea yüzeyinin normalden daha oval olması en yaygın nedendir.
  2. Göz Yaralanmaları veya Cerrahi Müdahaleler: Gözdeki yaralanmalar veya operasyonlar korneanın şeklini bozarak astigmatizmaya yol açabilir.
  3. Keratokonus: Kornea incelmesi ve şekil bozukluğuna neden olan bir hastalık da astigmatizmaya neden olabilir.
  4. Genetik Yatkınlık: Ailede astigmatizma öyküsü olması, bu durumun ortaya çıkma riskini artırır.

Astigmatizmanın Belirtileri

Astigmatizma, genellikle şu belirtilerle kendini gösterir:

  • Uzakta veya yakında bulanık ve çarpık görme.
  • Gözlerde yorgunluk ve zorlanma.
  • Baş ağrısı, özellikle uzun süre odaklanmayı gerektiren işlerde.
  • Gece araç kullanırken ışıkların dağınık görülmesi.
  • Net görememe nedeniyle gözleri kısma ihtiyacı.

Astigmatizma Türleri

Astigmatizma üç ana türe ayrılır:

  1. Miyopik Astigmatizma: Bir veya her iki gözde miyopi (uzağı görememe) ile birlikte görülür.
  2. Hipermetropik Astigmatizma: Bir veya her iki gözde hipermetropi (yakını görememe) ile birlikte görülür.
  3. Kombine Astigmatizma: Bir göz miyop, diğer göz hipermetrop olabilir.

Teşhis

Astigmatizma, bir göz doktorunun detaylı bir muayenesi sırasında kolayca teşhis edilebilir. Bu muayenede aşağıdaki testler yapılır:

  • Görme Keskinliği Testi: Gözlerin net görme düzeyi ölçülür.
  • Refraksiyon Testi: Gözün ışığı nasıl kırdığı incelenir.
  • Keratometri: Kornea yüzeyinin eğriliği ölçülür.
  • Topografi: Kornea yüzeyi detaylı olarak haritalandırılır.

Tedavi Yöntemleri

Astigmatizma tedavisi, görme bozukluğunun derecesine ve kişinin ihtiyaçlarına göre değişiklik gösterebilir:

  1. Gözlük: Astigmatizma, özel olarak tasarlanmış silindirik lensler içeren gözlüklerle düzeltilebilir.
  2. Kontakt Lens: Torik lens adı verilen özel lensler astigmatizmayı düzeltmek için kullanılabilir.
  3. Lazer Cerrahisi: LASIK veya PRK gibi lazerle yapılan işlemler, korneanın şeklini düzelterek astigmatizmayı tedavi edebilir.
  4. Ortokeratoloji: Gece kullanımı için tasarlanmış sert kontakt lensler, korneayı geçici olarak şekillendirebilir ve gündüzleri net görme sağlayabilir.

Astigmatizma ve Yaşam Kalitesi

Astigmatizma tedavi edilmediğinde günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir. Bulanık görme, okuma, araç kullanma ve ekrana bakma gibi aktivitelerde zorlanmaya neden olur. Ancak doğru teşhis ve uygun tedaviyle astigmatizma tamamen kontrol altına alınabilir.