Glokom Nedir?

Glokom, genellikle göz içi basıncının (intraoküler basınç) artması sonucu oluşan, optik sinire zarar veren ve zamanla görme kaybına neden olabilen ciddi bir göz hastalığıdır. Halk arasında göz tansiyonu olarak da bilinir. Tedavi edilmediğinde kalıcı körlüğe yol açabilir. Dünya çapında, özellikle 40 yaş üstü bireylerde görme kaybının en yaygın nedenlerinden biridir.

Glokomun Nedenleri

Glokomun ana nedeni, gözdeki sıvının (aköz hümör) normalde dışarı atılamaması ve bu durumun göz içi basıncını artırmasıdır. Ancak glokom her zaman yüksek göz içi basıncıyla ilişkilendirilmez. Göz içi basıncı normal olsa bile optik sinir hasarı gelişebilir.

Başlıca nedenler şunlardır:

  1. Drenaj Problemleri: Gözün içindeki sıvı normal şekilde dışarı atılamazsa, basınç yükselir.
  2. Genetik Yatkınlık: Ailede glokom öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir.
  3. Yaş: Özellikle 60 yaş üstü bireylerde daha sık görülür.
  4. Göz Yaralanmaları: Geçmişte yaşanmış göz travmaları, glokom riskini artırabilir.
  5. Diğer Hastalıklar: Diyabet, hipertansiyon ve migren gibi rahatsızlıklar glokom gelişiminde etkili olabilir.

Glokom Türleri

Glokom, gelişim şekline göre farklı türlere ayrılır:

  1. Açık Açılı Glokom:

    • Glokomun en yaygın türüdür.
    • Gözdeki sıvı drenaj kanalları açık görünse de sıvı düzgün bir şekilde dışarı atılamaz.
    • Yavaş ilerler ve genellikle belirti vermez.

  2. Kapalı Açılı Glokom:

    • Daha az yaygındır, ancak ani ve şiddetli belirtilerle ortaya çıkar.
    • Göz drenaj kanalları tamamen kapanır, bu da göz içi basıncında hızlı bir artışa neden olur.
    • Acil müdahale gerektirir.

  3. Normal Tansiyonlu Glokom:

    • Göz içi basıncı normal sınırlarda olsa da optik sinir hasarı meydana gelir.
    • Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık ve kan dolaşımı problemleri rol oynayabilir.

  4. Doğuştan Glokom:

    • Bebeklerde ve çocuklarda görülür.
    • Gözdeki drenaj sistemi gelişimsel olarak kusurludur.

  5. Sekonder Glokom:

    • Diğer hastalıklar, göz yaralanmaları veya kullanılan ilaçlara bağlı olarak gelişir.

Glokomun Belirtileri

Glokomun belirtileri türüne göre değişiklik gösterebilir:

Açık Açılı Glokom:

  • Belirgin bir belirti vermeden ilerler.
  • Görüş alanında yavaş yavaş daralma.

Kapalı Açılı Glokom:

  • Şiddetli göz ağrısı.
  • Bulanık görme.
  • Gözde kızarıklık.
  • Işıkların çevresinde haleler görme.
  • Baş ağrısı ve mide bulantısı.

Glokomun Teşhisi

Glokom, erken evrede tespit edilirse görme kaybı önlenebilir. Bunun için düzenli göz muayenesi şarttır. Teşhis için yapılan testler:

  1. Göz İçi Basınç Ölçümü (Tonometri): Gözdeki basınç seviyesini ölçer.
  2. Görme Alanı Testi: Görüş alanındaki kayıpları belirler.
  3. Optik Sinir İncelemesi: Optik sinirin hasar durumu değerlendirilir.
  4. Paketleme Testi (Pahimetrik Test): Kornea kalınlığı ölçülerek doğru teşhis yapılır.

Tedavi Yöntemleri

Glokomun tedavisinde temel amaç, göz içi basıncını düşürerek optik sinir hasarını durdurmaktır. Tedavi şekli hastalığın türüne ve ciddiyetine göre değişir:

  1. İlaç Tedavisi: Göz damlaları veya oral ilaçlar, göz içi basıncını kontrol altına almak için kullanılır.
  2. Lazer Tedavisi: Drenaj kanallarını açmak için uygulanır. Özellikle açık açılı glokomda etkili olabilir.
  3. Cerrahi Tedavi: Göz sıvısının drenajını artırmak için yeni bir drenaj yolu oluşturulabilir.
  4. Yaşam Tarzı Düzenlemeleri: Sağlıklı bir diyet, düzenli egzersiz ve stresten uzak bir yaşam tarzı glokom yönetimine yardımcı olabilir.